SAKA MELEZİ
Saka Melezi’nin halk arasındaki adına Saka Piçi denir. Cennet kuşları diyede adlandırılır. Bu kuşlar doğanın bir harikasıdır. Mümkün mertebe kafeslerde beslenmemeli. Bu kuşu kanaryayla eşleştirdiğinizde ( kanaryayla çok zor eş tutar) çıkan yavrulara Saka ötüm dersi verildiği taktirde ve yavrular saka vuruşlu ötüş yaparlarsa çok değerli olur ve çok güzel öterler. Saka Melezi elde edebilmek uzun, zahmetli ve iyi bakım ister. Sakalar doğada bulduğu yiyeceklere gereksinim duyarlar.
Melezleme: Saka meraklılarının en büyük uğraşı bu yöndedir bunun sebebi melez azmanlığı diye bilinen biyolojik güzelliktir . Melezler hem daha iyi öter hem de daha dayanıklı olurlar. Melez kuş elde etmek için erkek saka x dişi kanarya , erkek kanarya x dişi saka eşleştirilir.Genelde yetiştiriciler ilk şekli kullanır ama ikinci tür eşleştirmeden çıkan yavrular daha güzel olmaktadır .Ben özellikle erkek saka ile kanarya melezleri üzerinde duracağım.Sakanız en azından kışı kafeste geçirmiş ve kafes hayatına uyum sağlamış olmalı Akdeniz,Marmara kıyı şeridi dışındaki bölgelerimizde doğadaki sakalar mart sonu nisan ortalarında bölgesel olarak yaklaşık bir hafta içerisinde eşlenip yumurtaya basmaktadırlar. Bu bölgelerdeki kanaryalarsa sizlerinde bileceği gibi ocak sonu mart ortası gibi eşe gelirler yani sakalarla kanaryaların doğal kızışma ve eş zamanları farklılık göstermektedir .Bu sorunu aşmak için ben Akdeniz 'e kıyı bölgelerden (Mersin, Antalya,İzmir,Manisa) getirilen sakaları kullanmakta fayda var. Saka eşe atılmadan önce kızgın olmalı tünekte klasik yay hareketiyle etrafa meydan okumalı ayak ve gagası beyazlamış olmalı tüyünü düzmüş olmalı ve insana az çok alışmış olmalıdır.Dikkat edilirse Mart Nisan aylarında yakalanan doğal sakaların ayak ve gagaları beyazdır.Kanarya dişi hiç eşe atılmamış olmalı renk olarak sakanın rengine uygun olmalıdır( yeşil, kula, sütlü kula, mozaik,bakıri). O sezon kanarya erkeklerden bir ağız yavru alınmış dişilerde kullanabilirsiniz böylece sakanız biraz daha kızmak için vakit bulacaktır.Sakanızın ve kanaryanızın hazır olduğuna inandığınızda aylardan da Nisan ise dişiyi sakanın kafesine koyabilirsiniz dişi zaten kızgınsa hemen yuvayı örmeye başlayacaktır ve yuvadan her kalktığında eşleşmek isteyecektir (buna yardımcı olmak için bazı melezciler ortamda öten bir erkek kanarya bulundurur) İlk yumurtalar genelde boş olur sabırla ikinci yumurtaları bekleyin eşleri ayırmayın.Sade tek gözü telli çiftleştirme kafesleri kullanın eşlerin kafesi tenha bir yerde olmalıdır. Saka bazen yumurtalara zarar verebilir veya yavruları besleyebilirde bunu gözlemleyerek gerekirse sakayı kafesten alın.Ben genelde sakaları dişiyi yumurtlattıktan sonra başka dişilere gezdiririm böylece aynı sezonda daha çok yavru alma şansı doğuyor. Unutmayın melezleme tecrübe kadar şans ve sabır işidir. Çıkan yavruların bakımı kanarya yavruları ile aynı prosedürde yürütülür
EŞE ATILACAK SAKA İÇİN ÖNERİLER
1-SAKANIN KAFESE ALIŞMASI: Saka en az 1 yılda kafese alışır.Saka fazla çırpınıp kendine zarar vermesin diye ;kafesin üstü ve yanları mümkünse tülle örtülmeli, kapatılmalı.Fakat güneş alması engellenmemeli.
Sakanın çabuk ortama alışması ve çırpınmaması için yavru kanaryaların veya diğer dişi kanaryaların bulunduğu salmalara da konulabilir.Kafesin ya da salmanın tabanına elenmiş köstebek toprağı dökerek ,yemleride toprağın üzerine serpiştiriniz.
2-SAKANIN KANARYAYA ALIŞMASI:Saka ,dişi kanaryaların ya da kanarya yavrularının yanında kendini ortama alıştırır.Bu esnada yavrularda sakaya alışır.Kanaryalardan bazıları sakaya ilgi gösterir.Bazende saka ilgi gösterir.Gözlemlenmeli.
3-SAKA VE KANARYANIN AYRILMASI: İlgi gösterdiği yavru kanarya ve ya dişi kanarya ;sakayla ayrı bir kafese alınmalı (salmadan daha küçük).
4-SAKANIN KAFES YÜKSEKLİĞİ: Saka ve kanarya boyumuzdan yüksek olan ve güneş alan bir yere asılmalıdır .Asla cereyan (hava akımı) alan yere konulmamalıdır.
5-KANARYADAN AYIRMA: Saka 1 veya 2 ay gözlemlenir.Neşeliyse, kafasını sağa sola sallayarak ( Çpring) diye sesler çıkarıyorsa;kanarya yanından alınır, hemen yanına başka bir kafese konulur.
6-NEŞELİ SAKA: Saka yavaş yavaş bıcırdar ara ara sesleri uzatır.Arka arkaya vuruş ötüşler yaparsa,ağzına yem alıp atarsa bunlar güzel işaretlerdir.
7-SAKANIN EŞE ATILMASI: Sakanın gagası tamamen beyazlaştığında (siyahlık yok olunca) sakamız kızmış,eşe hazır demektir.
Sakalar genellikle Mayıs ve Temmuz ayında bir defa olmak üzere bir yılda iki defa eşe atılır. Kızışkın sakayı iki dişi kanaryaya kullanabilirsiniz, iki dişiyide eşleyebilir. Bu çiftleşmeler genellikle sabah güneş doğar doğmaz ,gün ağarırken olur.Sakaların en neşeli olduğu anlardır. Saka sessizliği sever. (Haziran ve Temmuz aylarında da eşe atanlar da var). Genellikle sakalar iki batım yavru verirler.Sağlıkları açısından da bu iyidir.
Kanarya sakanın yanından alınır ve başka bir yere konulur.Saka kendi kafesinde kalmalı.Yer değiştirilmemeli. Nadiren de olsa bazı sakalar yumurtalara zarar vermez ve dişiyle birlikte yavrulara bakar.
8-SAKANIN YUMURTALARI KIRMASI: Saka genelde yumurtaları kırıp yer.Bunun nedenine bazı kesimler şöyle der:Çıkan yavrular dölsüz (katır) olduğundan yavrusunun olmasını istemez.(İnsanlara tepki) Bunu önlemek için ;sakanızın kafesine yuvalık takın ve içine 4 tane sahte yumurta koyun.Saka kıramadıkca yozar(bıkar).Deneyip başarılı olanlar var.
9-SAKANIN DİNLENMESİ: Saka Eylül, Ekim aylarında sıkıntıya girebilir.Sakayı bu aylarda odanın içinde serbest bırakabilirsiniz.Kafesine ve odaya çabuk alıştığını göreceksiniz.Uçar ve yerine girer.Neticede sert bir kuş ve uçmayı çok sever.
10-SAKAYA DOĞAYI YAŞATMA: Doğada sakanın en çok sevdiği sarı dikendir.Bu dikenler hemen hemen her yerde bulunur ve bu saka için olmazsa olmazlardandır.Bünyesinin buna ihtiyacı vardır.Maske için ise Kırmızı deve dikeninden besin alır.
Bunlar olmazsa ne olur:Sakamız iki veya üç yıl sonra ölecektir.Doğada ise çok daha fazla yaşadığı bilinir.
11-SAKAYA UYGUN KANARYA: Sakaya en uygun kanaryanın Malinua (Molino)olduğu bir gerçektir. Öncelikle ebatından dolayı.Sakaya en yakın ebatlara sahip bir kuştur. Çıkan melezin ötüşününde çok güzel olduğu bir gerçek.Tabi görünüm olarakta renkleri güzel veriyor.
12-MELEZE ÖTÜM DERSİ: Saka melezi kanarya sesi duymamalıdır.Tamamen saka ötmesi makbuldür.Yavru zamanı öten sakanız mutlaka olmalı .Kaset dinletenlerde var.