Cyphotilapia Frontosa (Giberrosa)
Latince Adı: Cyphotilapia giberrosa (frontosa)
Coğrafik Kökeni: Tanganika Gölü
Yaşam Alanı: Derin Kayalıklar
Beslenme Biçimi: Etçil
Davranış Biçimi: Yutamayacağı boydaki balıklara karşı barışçıl.
Kendi Türlerine Davranışı: Orta Derecede Agresif
Yüzme Seviyesi: Taban
Cinsiyet Ayrımı: Erkekler daha iri olur. Hörgüçleri de daha gelişkindir.
Üreme: 25 – 70 Yumurtayı 28 Gün Ağzında Kuluçkaya Yatırır Erkek Dişi Oranının 1/3 Olması Önerilir.
Sıcaklık: 24°C - 26°C
En Fazla Büyüdüğü Boy: 35 cm
En Az Akvaryum Hacmi: 400 litre
Su Sertliği: 8 - 12 °dH pH: 8.5 – 9.1
Genel Yorum: Büyük boyutlara ulaşan balıklardır. Yerel bölge insanları tarafından besin olarak kullanılır. Gölün derinliklerinde bulunurlar. Bir frontosa başına 80-100 lt su düşecek şekilde balık sayısı ayarlanmalıdır. Erkekler dişileri hırpalayabilir, bu yüzden dişi sayısını fazla tutmakta fayda vardır.
Tanganyika gölünde bulunan ve çok uzun süre yaşayabilen yaşı ilerledikçe büyüyen balık türünden olan C. Frontosa tanganika gölünün 40 – 45 metrelik kayalık bölgelerinde yaşayan bir türdür. Tanganika türleri arasında akvaryumcularda çok pahalı fiyatlara satılan bir balıktır bu nedeni ise derinlerde yaşadığından dolayı yakalanması çok zor ve zahmetli olduğundan dolayı çok popüler ve çok pahalıdır.
Bir çok türü olan C.Frontoza’nın en beğenilen ve pahalı olan türleri sırasıyla şöyledir.
Blue Zaire Moba Mpimbwe ve Karliani dir.
Blue Zaire
Magara Brundi
Kigoma
Mpimbwe
Frontozalar genelde yavaş hareketlikaranlık yerleden hoşlanırlar.Genellikle kumları kazmaz ve bitkilere bir zarar vermezler.Akvaryumda diğer sakin tanganika cichledleri ile bir arada beslenebilir.
Frontozaların yanına koyacağınız balıkların küçük olmamasına dikkat edinizçünkü frontozalar kendiden küçük olan balıkları yiyebilirler.Gece avlandıklarından dolayı kendinden küçük olan balıkları yutabilirler.
Etobur balıklarıdır.Genelde protein oranı yüksek pul veya granül yemlerküçük salyangozlarla besleyebilirsiniz.Haftada 2 gün yem değişimi yapmak balıkların bağırsak sağlıkları için ve büyümeleri için önemlidir.
Frotozalar diğer cichled türleri gibi çok yem yiyen balıklar değilerdir.Az yemle idare eder ve fazla yem yemezler.Yemleme yaparken fazla yem atmamaya özen gösterin çünkü yemin hepsini tüketmeyeceği için akvaryumda yüzen bir sürü yem bırakabilirler. Frontoza’ların dış görünüşü 6 mavi – beyaz üzerine dikey siyah bantları olan ancak kigoma’da türünde 7 dikey bant özelliğini görebilirsiniz.Bu 7 bant sadece kigoma’da has bir özelliktir.Vücutlarındaki beyaz olan kısımlarını mavinin tonlarınıda bulundururlar.2 yaşından sonra erkekte hörgüç daha belirginleşir ama her iki cinste de alın örgücü oluşmaktadır.Erkeklerin ki dişilere oranla daha belirgin ve büyüktür.Yetişkin frontozaların boyları 30 – 35 cm bulmaktadır.Frontozalarda görülen bir diğer göze çarpan özellik ise karın yüzgeçleridir.Arkaya doğru ince beyaz mavi uzantılar balığa ayrı bir görünüm kazandırmaktadır. Frontozalar için akvaryum şartları çok önemlidir.Balıkların doğadaki yaşam koşullarını akvaryum koşullarında hazırladığınız zaman balığın bu güzel görselliğini ve davranış özelliklerini tadabilme olanağı sağlayabilirsiniz.Akvaryumu bu balıklar için ayarlarken dikkat etmeniz gerekenler ilk etapta frontozalar doğada kayalık bölgelerde ve kayalıkların oluşturduğu mağalar ve kovuklarda yaşadıklarından dolayı akvaryum içersine yapılacak kaya dekoru ve bunlardan oluşturulacak kovuk ve mağaralar balıkların daha rahat stressiz olmalarını sağlamakla beraber doğada yaşadığı ortama yakın bir zemin hazırlamış olacaksınız.Frontoza akvaryumlarına tabana koyu renk kum tercih sebebidir.Çünkü doğada yaşadıkları yerler koyudur.Su sertliğini düşürmemek için tank içersine mango kökübu tarz malzemeler akvaryum suyunu sertliğini azaltacaktır.
Frontozalar için iç filtreleme yeterli olmayabilir.Bunun için dış filtre kullanmanızda çok fazla yarar sağlayacaktır.Balıkların gelişimi için iyi bir filtrasyon ve su değişimi gelişimleri için çok daha iyi ve sağlıklı olacaktır. Frontozalar için akvaryumunuzun en az 350 lt altın düşürülmemesi gereklidir.Bundan küçük akvaryumlarda balıkların büyüdükçe ve belli bir boya geldikten sonra çok rahat hareket alanlarının olmaması akvaryumun hacminin küçüklüğü balıkların gelişimini etkileyeceği gibi stres gibi etkenler yaratacağı bir gerçektir. Frontozalar ph oranı yüksek suları daha çok severler.Doğadaki ph akvaryumda tam olarak sağlayamasakta bu değerlere yakın ph şa ulaşmak için bir çok ürünü akvaryumculardan temin edebilirsiniz. pH 7üreme 25-28°C dir. Frontozalar uygun akvaryum koşulları sağlandığında kolayca yumurta bırakırlar.2-2.5 yaşında cinsel olgunluğa erişir.Üstünkörü yapılan kısa bir kur döneminden sonra dişi yumurtalarını düz bir yüzeye sıralar.Bu sırada dişiyi takip eden erkek dişiler ise 10 cm boyundayken cinsel olgunluğa ulaşırlar. Frontosoda cinsiyet ayrımı yapmak uzman kişiler için bile oldukça zor olabilir. Pek çok uzman akvaristler bile yanlış karar verebilmektedir. Ancak bu doğru karar verilemez anlamına gelmiyor, sadece oldukça zor bir adım olduğunu belirtmek gerekir. Frontosa’da cinsiyet ayrımını belirten pek çok nokta bulunmaktadır. Ancak bunlardan hiç birisi balık 7,5-8 cm boya ulaşmadan doğru sonucu vermeyecektir.
1.Davranış Biçimi: Akvaryum ortamında uzunca bir süre grup halinde yaşayan frontosaları inceleme fırsatı bulunabilir ise,gözleme dayalı bir cinsiyet ayrımı yapma şansı da olabilir.Genellikle buradan elde edilecek sonuç eğer balıklar birlikte büyümüşler ise ya da uzunca bir süredir aynı ortamda (birbirlerinden rahatsızlık duymacak süre boyunca) bulunmuşlar ise doğrudur. Eğer 6 ya da daha fazla frontosa aynı yerde büyümüşlerse en büyük olanlar çok yüksek ihtimalle erkektir.Çünkü erkekler dişilere oranla daha çok ve hızlı bir gelişim sürecinde olurlar. Erkekler, haremin kralı olabilmek için şiddetle savaşmak zorundalar.Bu nedenle daha iri olan balık bu savaşta galip gelecektir ve iri olan balığın erkek olma ihtimali daha fazladır.Gruptan eğer bu erkek ayrılır ise ikincil erkek frontosa, grup içersinde büyüme çabasını arttırır ve haremdeki liderliği ele geçirir. Hobiye yeni başlamış kişiler genellikle en büyük olanın erkek ve diğer balıkların dişi olduğu görüşündedirler.Bu bir ihtimal olmakla beraber yanlış olma ihtimali oldukça yüksektir.Baskın olmayan erkekler vücut formu bakımından fazla büyük olmazlar ve dişi zannedilip akvaryumda bırakıldıklarında baskın erkeklerin şiddetine maruz kalırlar. Erkek balıklar genellikle dişileri elde tutabilmek adına birbirlerine agresif tavırlar içersinde bulunurlar.Bu erkekler arasında mücadele dikkatle izlenmeye değer bir gösteridir. Dişilere,yüzgeçlerini katlayıp bir yanlarını sergilerler.Bu hareketi yavaşça dönülen geniş bir daire hareketi izleyebilir.Bu davranışlar son derece nazik jestlerdir ve diğer göl cikletlerine göre yakalaması zor anlardır.
2.Kafa Yapısı: Frontosanın kafasındaki şişkinlik (kamburluk) sırt kasının büyümesiyle alakalı bir durumdur.Bazı yaşlı balıklarda bu şekil inanılmaz derecede büyük olsa da cinsiyet ayrımı ile hiçbir alakası bulunmamaktadır.Türe bağlı olarak oldukça büyük kafa yapısı olan dişiler olmasıyla berbaer kafasında herhangi bir şişkinliği olmayan erkek balıklar da olabilir.Diğer taraftan genelde pasif erkeklerin kafalarındaki şişkinlik son derece az olmaktadır.Baskın erkeklerin başında ise çıkıntı mutlaka mevcuttur.
3.Tüpçük ve Vent Aralığı: Bu terimler balığın cinsiyetini ayırmak için cinsel oragınlarının kontrol edilmesi anlamına geliyor.En güvenilir yöntem olarak karşımıza çıkıyor.Daha iri olan balıklarda bu ayrım oldukça net yapılabilirken genç balıklarda bu ayrım biraz zor olabilir.8-9 cm’nin altındaki balıklara bu ayrım kişiyi oldukça zorlamaktadır. Özellikle bir kez çiftleşmiş balıkların ayrımı tüpçük iyice belirginleştiği için daha da kolay yapılabilir. Bazen bu ayrım bile zor olabilir.Buradaki örnek ayrım yapabilmek için uygun bir resim olsa da çok daha net ayrım yapılabilecek örnekler karşımıza çıkabilir. Üreme organı tamamen üçgen yapıda olan erkek frontosalar görmek mümkün olabilir.
By Eric Glab