Guppy (Poecilia reticulata, Sinonim: Lebistes reticulata, Lebistes reticulatus) Dünya' dan en çok sevilen ve beslenen akvaryum balıklarıdır. Akvaryumda beslenmeleri ve üretimleri oldukça kolay olan lepistes balıkları kuyruk renk ve şekilleriyle tüm akvaryum balığı severlerin ilgisini çekmektedir. Birçok su şartlarına tölerans veren dayanıklı bir balıktır. Avrupa'da Guppy, Türkiye ve orta doğuda Lepistes olarak bilinir.
Adı/kökenleri:
Guppy (lepistes) ismi kendisi doğa bilimcisi olan Robert John Lechmere Guppy den gelir. 1866' da Trinidad adasindan kendisinin örnek olarak getirdiği lepistes balıklarını, bazı türleri ve kumu Ingiltere' de müze olarak bulunan (British Museum) götürür. O zamanlar Poecilia reticulata isminin olmadıgı ama ismi Girardinus guppyi diye bilinen bir belgeden hareket ederek araştırmalara başlamıştır. Eline geçen belgede bir çok alt tür olduğunu görmüstür. ve araştırmalara baslamıştır.
Yayılma:
Önceleri, Kendi ana vatanı olan Güney Amerika ve kuzey Amazonlarda Neozoon (Termal su kaynaklarının olduğu bölgeler) olarak bilinen bir bölgede sivrisinek larvalarını yiyen bu balıklar 1975 yılında almanlar tarafından sivri sinekle mücade etmek için Almanya' ya getirilir. çalışma ve araştırmalar sonucunda tüm Dünya' ya yayılmışlar ve akvaryum balığı sevenlerin ilgisini cekmişlerdir. Böylece üretilmis formlarında adları Alman Lepistesi olarak kalmıştır.
Görünüs/Cinsiyet/Hastalık/ömürleri:
Yetiştirilmiş formlarda erkekler kuyruk hesaplanmadan ortalama 3 cm, Dişiler ise ortalama 6 cm uzunluktadırlar. Vahşi formlarında erkekler 2,5 cm, dişiler ise 4,5 cm dir. Cinsiyetleri kolayca ayırt edilir, erkekler dişiye kücük, zayıf yapılı renkli kuyrukludurlar. Erkekte adı verilen üreme organı mevcuttur. Bu üreme organi erkek yavrularda 4 haftadan sonra belirli bir şekilde görülmeye başlar. Lepistes balıkları canlı doğuran balıklardır, kuluçka dönemleri yoktur. Bu bağlamda canlı doğuran balıklarda balık seçimi oldukça önemlidir. Lepistes oda sıcaklığında (dayanma: 16-30 °C; optimal: 24-26 °C) olan su sıcaklığında yaşayabilir. Avrupa' ya ve diğer bir çok ülkelere sıcak bölgelerden ithal edilen lepistes balıkları güvenlik açığı bulunduğundan ithal hastalıklarda lepistes balıklarında görülebilir. Lepistes balıkların ömrü ortalama 4 yıldır.
Üremeleri/Profesyonel (yüksek) üretim/renk ve kuyruk secimi:
Üç ay icerisinde dişide üreme şeriti belirgin olarak görülür, bu erkeklerde daha kısa bir sürede görülür. Dişinin bu üç aylık ergenleşme döneminde vücut döllenme sürecini tamamlar, üç aylık bir dönemden sonra döllenme için ergenlik çağına gelmiş dişi lepistes 20 kadar yavru doğurabilir.
Birlestirmeler (üretmeler, çiftlestirmeler) rastgele yapılmamalıdır. Eger gerçek bir renk ve değişik kuyruk biçimi elde etmek istiyorsanız erkek ve dişi balığı 4 haftalıkken ayrı akvaryumda tutularak, doğru renk ve kuyruk biçimlerini bekleyerek ve dogru bir biçimde belirleyerek çiftleştirme yapılır. Lepistes balıkları yarışmalarda renk ve kuyruk biçimleriyle puanlandırılır.
Cinsiyet Ayrımı : Dişiler erkeklerden birkaç kat daha iri ,vücut hatları daha yuvarlak ,renkleri daha soluk ve desensiz olur. Karnının anüse yakın kısmında yumurta yaşına göre pembelikten siyah renk aralığına doğru leke bulunabilir. Yüzgeçler ve kuyruk kısa ve gösterişsizdir. Erkekler rengarenk vücutlarıyla ,zarif hatlarıyla ,küçük cüsseleriyle dikkat çekerler. Anüs yüzgeci(gonopod) kıvrık ve uzun yapısıyla dikkat çeker. Ve en belirgin özellikleri bir dişinin ardına takılıp bıkmadan usanmadan kovalamalarından tanınabilirler. Cinsiyet ayrımı tecrübeli akvaristlerinden gözünden ,doğumdan sonraki ilk 1 ay içerisinde yapılabilir. 3 ay içerisinde ise net olarak ayırt edilebilir boya ulaşırlar.
Beslenme : Ağırlıklı olarak protein besleme yapılabileceği gibi sindirim sitemlerinin sıhhati için haşlanmış ıspanak veya kapya biber verilebilir. Pul yemi zevkle tüketirler. Granül yem verilecekse su üzerinde uzun süre kalabilen hafif yemler tercih edilmelidir. Bitkili veya yeterince korunaklı ebeveyn-yavru karışık akvaryumlarda yavrular için ayrıca yemlemeye gerek yoktur. Onlar artan yemlerden veya yosun parçacıklarından bir şekilde beslenebilirler. Yavrulara 1 aylık oldukları zamandan sonra doping amaçlı kabuksuz artemia ıslatılıp verilebilir.
Uyumluluk : 1 erkeğe 2-3 dişi düşecek şekilde barındırılmaları gerekir. Bu sayede dişiler üzerindeki stres bölünecek ,anlamsız hastalıkların ve ölümlerin önüne geçilecektir. Kendi aralarında bazen ufak tefek kavgalar yaşayan ama ciddi sonuçları olmayan barışçıl canlılardır. Hassasiyetleri gereği tek tür beslenmeleri daha uygun olacaktır. Çeşitlilik açısından salyangoz türleri ,zemin için çöpçüler ,veya vatozlar eklenebilir. Diğer canlı doğuranlarla bakılması birlikte yaşama çoğunlukla sakınca doğurmayacaktır.Ama popülasyonun gelişmesini önemli ölçüde yavaşlatacaktır. Örneğin kılıçkuyruk tam bir yavru avcısıdır ,platiler hızlı hareket ederler ve lepistes yavruları için tehlike arz ederler. Veliferalar bölgeci yaklaşımları sebebiyle yetişkin lepistesler için dahi tehlikeli olabilirler.